Câu chuyện âm nhạc: “Cô gái ngành y” - khúc hát tri ân người thầy thuốc

Hình ảnh các chiến sĩ áo trắng bất chấp hiểm nguy giành lại sự sống cho bệnh nhân, nhất là trong giai đoạn dịch Covid-19 phức tạp vừa qua, đã khiến chúng ta hết sức cảm động: “Ơi cô gái ngành y, ai biết canh thâu thức tròn đêm trắng/ Mà sáng nay mắt vẫn sáng ngời/ Mang ánh vui tươi tỏa đến, đến mọi nơi”. Bài hát còn là lời nhắn nhủ đến đội ngũ thầy thuốc về sứ mệnh thiêng liêng như lời Bác Hồ căn dặn năm xưa: “Khi mùa xuân về, ta nhớ năm nào Bác gửi lời khuyên: Lương y phải như mẹ hiền/ Bao tháng ngày qua, bên những bệnh nhân quê từ phương lạ/ Mà tình thương như thể người nhà”...

Bài hát được nhạc sĩ Lưu Cầu viết trong cuộc vận động sáng tác ca khúc do Bộ Y tế phát động năm 1970. Ngay sau khi ra đời, bài hát được đông đảo công chúng yêu thích và trở thành một trong những bài hát truyền thống của ngành Y tế. Nhạc sĩ Lưu Cầu (1930 - 2013) tên thật là Nguyễn Hoàn Cầu, quê Sóc Trăng, tham gia cách mạng rất sớm. Năm 1947, ông công tác tại Ban Thông tin Đặc khu Sài Gòn - Chợ Lớn, sau đó làm việc tại Đài Tiếng nói Nam Bộ. Sau khi tập kết ra Bắc, ông học Trường Âm nhạc Việt Nam, về công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam năm 1958. Sau năm 1975, ông trở về miền Nam, công tác tại Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh.

Nhạc sĩ Lưu Cầu nổi tiếng với các ca khúc: “Khu rừng miền Đông”, “Quê tôi”, “Lửa căm thù rực cháy khắp hai miền”, “Miền Nam nhớ mãi ơn Người”, “Miền Nam ơi chúng tôi đã sẵn sàng”, “Bài ca đất nước anh hùng”, “Về đây với đường tàu”, “Cô gái ngành y”. Tác phẩm hợp xướng đỉnh cao của ông là “Bài ca đất nước anh hùng” và bản tráng ca “Cửu Long giang”. Ông còn viết nhạc cho múa, phim tài liệu, phim truyện, được giới chuyên môn đánh giá cao.

Nhạc sĩ Lưu Cầu được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất, Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật đợt I (2001).