Lý thuyết về các công thức thấu kính vật lí 11 Khúc xạ ánh sáng và Thấu kính
- Tiêu cự: | f | = OF
Quy ước: Thấu kính hội tụ thì f > 0, thấu kính phân kì thì f < 0.
- Tiêu diện:
+ Tiêu diện vật: mặt phẳng vuông góc với trục chính tại tiêu điểm vật
+ Tiêu diện ảnh: mặt phẳng vuông góc với trục chính tại tiêu điểm ảnh
- Tiêu điểm phụ:
+ Các tiêu điểm vật phụ ở trên mặt phẳng tiêu diện vật vuông góc với trục chính tại F.
+ Các tiêu điểm ảnh phụ ở trên mặt phẳng tiêu diện ảnh vuông góc với trục chính tại F’.
- Độ tụ của thấu kính: (D = dfrac{1}{f})
Đơn vị: trong hệ SI, đơn vị của độ tụ là điôp, tiêu cự f tính bằng mét.
Với thấu kính hội tụ (D > 0) , thấu kính phân kì (D < 0)
- Công thức độ tụ tính theo bán kính hai mặt cầu: ({bf{D}}{rm{ }} = dfrac{1}{f} = (dfrac{n}{{{n_{mt}}}} - 1)(dfrac{1}{{{R_1}}} + dfrac{1}{{{R_2}}}))
Quy ước: mặt cầu lồi thì $R > 0$, mặt cầu lõm thì $R <0 $, mặt phẳng thì $R = infty $.
- Quy ước: (left{ {begin{array}{*{20}{c}}{overline {OA} = d}{overline {OA’} = d’}{overline {OF’} = f}end{array}} right.)
+ Vật thật thì d > 0
+ Vật ảo thì d < 0
+ Ảnh thật thì d’ > 0
+ Ảnh ảo thì d’ <0
- Công thức về vị trí ảnh - vật : (dfrac{1}{f} = dfrac{1}{d} + dfrac{1}{{d’}})
- Công thức về độ phóng đại ảnh của vật qua thấu kính: (k = - dfrac{{d’}}{d} = dfrac{{overline {A’B’} }}{{overline {AB} }})
Trong đó:
+ k > 0: thì ảnh và vật cùng chiều, trái tính chất thật, ảo.
+ k < 0: thì ảnh và vật ngược chiều, cùng tính chất thật, ảo.
- Hệ quả: (d’ = dfrac{{d.f}}{{d - f}} ; d = dfrac{{d’.f}}{{d’ - f}} ;f = dfrac{{d.d’}}{{d + d’}} ; k = - dfrac{{d’}}{d} = dfrac{f}{{f - d}} = dfrac{{d’ - f}}{{ f}})
- Công thức thấu kính vật lí 11 khoảng cách vật và ảnh: ({bf{L}} = left| {{bf{d}} + {bf{d}}’} right|)
Trong đó:
+ nếu vật thật qua thấu kính cho ảnh thật thì L > 0
+ nếu vật ảo qua thấu kính cho ảnh ảo thì L < 0
- Tỉ lệ về diện tích của vật và ảnh: (S = {left( {dfrac{{overline {A’B’} }}{{overline {AB} }}} right)^2} = {k^2})
- Nếu vật AB tại hai vị trí cho hai ảnh khác nhau A1B1 và A2B2 thì: (AB)2 = (A1B1)2.(A2B2)2
- Điều kiện để vật thật qua thấu kính cho ảnh thật là: L ≤ 4.f
- Vật AB đặt cách màn một khoảng L, có hai vị trí của thấu kính cách nhau l sao cho AB qua thấu kính cho ảnh rõ nét trên màn thì tiêu cự thấu kính tính theo công thức: (f = dfrac{{{L^2} - {l^2}}}{{ 4.L}})
- Nếu có các thấu kính ghép sát nhau thì công thức tính độ tụ tương đương là: (D = {D_1} + {D_2} + …)
Link nội dung: https://mozart.edu.vn/cong-thuc-tinh-tieu-cu-a55641.html