Phá thai bằng thuốc có ảnh hưởng gì không? Những điều cần lưu ý

Phá thai bằng thuốc là phương pháp chấm dứt thai kỳ được nhiều người lựa chọn khi mang thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, việc tự ý uống thuốc phá thai tại nhà không thông qua thăm khám và hướng dẫn của chuyên gia y tế có thể gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm đến tính mạng, cũng như sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.

Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết dưới đây chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán và chỉ định điều trị y khoa. Chị em tuyệt đối không tự ý uống thuốc phá thai tại nhà. Cần thăm khám trực tiếp, trao đổi với chuyên gia Sản Phụ khoa để được hướng dẫn phác đồ thích hợp.

Phá thai bằng thuốc là gì?

Phá thai bằng thuốc là chấm dứt một thai kỳ bằng phương pháp nội khoa, tức là sử dụng thuốc để gây sảy thai. Bác sĩ Hồ Thị Khánh Quyên cho biết, theo quy ước phá thai bằng thuốc được xem là thành công khi sảy thai hoàn toàn mà không cần can thiệp bất cứ thủ thuật nào vào buồng tử cung, nhờ vậy giảm được nguy cơ nhiễm trùng và thủng tử cung. (1)

Cơ chế hoạt động của thuốc phá thai

Có 2 loại thuốc được sử dụng trong phác đồ phá thai nội khoa, đó là: Mifepristone 200mg( Mifestad 200mg), Misoprostol 200mcg.

Mifepristone 200mg có tác dụng làm ngừng quá trình phát triển của thai nhi. Misoprostol Có tác dụng gây co bóp tử cung để đẩy phôi thai ra khỏi tử cung.

Tại Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM (*), phá thai nội khoa sử dụng hai loại thuốc với thứ tự sử dụng như sau:

• • Đầu tiên uống một viên Mifestad hàm lượng 200mg có tác dụng làm thai nhi ngừng tiến triển, giúp thai bong ra khỏi lòng tử cung nhanh hơn.

  Sau 48 giờ uống loại thuốc thứ hai là Misoprostol 200mcg có tác dụng gây co thắt tử cung và tống thai ra ngoài. Nếu không bị chảy máu trong vòng 24 giờ sau khi uống Misoprostol, chị em hãy đến ngay bệnh viện để được các chuyên gia Sản Phụ khoa hỗ trợ.

(*) Để tìm hiểu phương pháp phá thai nội khoa được thực hiện tại Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chị em vui lòng liên hệ đến hotline 024 3872 3872 - 0247 106 6858 (làm việc từ 6h30 - 21h30) để được hỗ trợ.

Nhiều chị em lầm tưởng rằng thuốc phá thai là thuốc tránh thai khẩn cấp, uống 10-20 viên thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ cộng dồn đủ liều sẽ có tác dụng như thuốc bỏ thai. Bác sĩ Khánh Quyên chia sẻ, thuốc Mifestad 10mg là thuốc tránh thai khẩn cấp và thuốc Mifestad 200mg là thuốc được dùng trong phác đồ phá thai nội khoa. Do đó không được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp để phá thai.

“Thuốc tránh thai khẩn cấp được sản xuất để tránh thai khẩn cấp, không được nghiên cứu cộng dồn liều lượng để có tác dụng. Nếu sử dụng quá liều thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ có nguy cơ gặp các tác dụng phụ như sốt, buồn nôn, ớn lạnh, tiêu chảy, rét run… Trong trường hợp có tác dụng phá thai đi chăng nữa cũng sẽ tiềm ẩn nguy cơ tai biến do không được theo dõi y khoa”, bác sĩ Khánh Quyên nhấn mạnh.

Vì sao cần sử dụng thuốc phá thai?

Trong trường hợp buộc chấm dứt thai kỳ, phá thai bằng thuốc được ưu tiên lựa chọn bởi đây là phương pháp được đánh giá an toàn và nhanh chóng. Quy trình thực hiện nhanh chọn, tỷ lệ thành công cao, chị em không cần nằm viện hoặc sử dụng các loại thuốc gây mê, gây tê. Đặc biệt, nếu uống thuốc phá thai thành công, chị em không cần can thiệp bất cứ một thủ thuật nào trong lòng tử cung, nhờ vậy tránh được các nguy cơ nhiễm trùng hoặc tổn thương lòng tử cung. (2)

Hạn chế của phương pháp này là chị em phải tái khám nhiều lần để kiểm tra tình trạng ra thai. Chị em có thể bị đau bụng hoặc ra huyết âm đạo kéo dài hơn so với những phương pháp khác. Nếu như phá thai bằng thuốc thất bại, chị em cần phải can thiệp thủ thuật để lấy thai ra ngoài. Ngoài ra, không phải trường hợp nào cũng có thể áp dụng phương pháp này.

Chỉ định uống thuốc phá thai trong trường hợp nào?

Bác sĩ Khánh Quyên cho biết, phá thai thông qua việc uống thuốc thường được ưu tiên chỉ định trong các trường hợp như mang thai ngoài ý muốn (bị cưỡng hiếp, vợ chồng sử dụng phương pháp tránh thai không hiệu quả…), hoặc người mẹ mang bệnh lý không thể mang thai, hoặc thai nhi có bệnh lý. (3)

Tuổi thai được chỉ định sử dụng thuốc phá thai là khoảng 4-7 tuần (tính theo số ngày hoặc số tuần từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng đến khi quyết định bỏ thai hoặc theo siêu âm). Tuy nhiên, ở tuổi thai lớn hơn vẫn có thể sử dụng nhưng tỷ lệ thành công không cao, hoặc bắt buộc phải có kết hợp can thiệp phẫu thuật mới cho tỷ lệ thành công cao hơn.

Tham khảo: Phá thai bao lâu thì có kinh lại?

Cần lưu ý, thuốc tránh thai được khuyến cáo chống chỉ định cho các trường hợp sau:

• Người mắc bệnh lý tim mạch như hẹp van hai lá, có tiền sử tắc mạch máu hoặc bị tắc mạch;
• Người có bệnh lý tuyến thượng thận hoặc rối loạn đông máu;
• Người bị thiếu máu ở mức độ trung bình hoặc nặng;
• Người dị ứng với các thành phần có trong thuốc phá thai.

Các loại thuốc phá thai phổ biến

Hiện nay có hai loại thuốc phá thai được kết hợp sử dụng để chấm dứt thai kỳ là Mifestad và Misoprostol. Hai loại thuốc này đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration - FDA) phê duyệt để chấm dứt thai kỳ.

• Mifestad: Là loại thuốc được sử dụng đầu tiên với công dụng làm thai ngưng tiến triển, đồng thời giúp thai bong ra khỏi lòng tử cung nhanh hơn.
• Misoprostol: Loại thuốc được uống sau khi uống Mifestad khoảng 48 giờ. Thuốc có tác dụng gây co thắt tử cung và tống mô thai ra ngoài trong vòng 24 giờ sau đó.

Hiệu quả của thuốc phá thai

Hiệu của của phương pháp đình chỉ thai kỳ bằng thuốc phụ thuộc vào thời gian mang thai (tuổi thai) khi sử dụng thuốc. Thống kê tỷ lệ thành công theo tuổi thai cho kết quả như sau:

• Tuổi thai 8 tuần trở xuống có tỷ lệ thành công là 94-98%, nghĩa là cứ 100 người uống thuốc phá thai sẽ có khoảng 94-98 người ra thai và 2-6 người không ra thai;
• Tuổi thai 8-9 tuần có tỷ lệ thành công là 94-96%;
• Tuổi thai 9-10 tuần có tỷ lệ thành công là 91-93%;
• Tuổi thai 10-11 tuần có tỷ lệ thành công là 87%.

“Trong những trường hợp uống thuốc đình chỉ thai kỳ nhưng không ra thai, chị em sẽ được siêu âm kiểm tra. Nếu thai vẫn còn trong tử cung sẽ can thiệp hút thai ra ngoài để làm sạch tử cung”, bác sĩ Khánh Quyên cho biết.

Có thể bạn quan tâm: Phá thai 1 lần có con được nữa không?

Cần chuẩn bị những gì khi uống thuốc phá thai?

Trước khi thực hiện phá thai bằng thuốc, chị em cần chuẩn bị những điều sau: (4)

• Thăm khám sức khỏe để được đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể có đủ điều kiện thực hiện phương pháp hay không, loại trừ các trường hợp chống chỉ định; xác định tuổi thai nhi cũng như tình trạng thai nhi nằm trong hay ngoài tử cung. Đồng thời, chị em sẽ được bác sĩ giải thích cặn kẽ quy trình thực hiện, các biến chứng có thể xảy ra và lưu ý sau khi uống thuốc phá thai.
• Chuẩn bị sức khỏe tốt bằng cách nghỉ ngơi hợp lý, có chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đặc biệt là thực phẩm giàu sắt bởi sau phá thai chị em thường bị mất máu.
• Chuẩn bị tâm lý tốt, tránh căng thẳng, lo âu quá mức. Tốt nhất nên có người thân đi cùng để hỗ trợ tâm lý, cũng như chăm sóc chị em sau khi phá thai.

Quy trình thực hiện phá thai bằng thuốc

Quy trình đình chỉ thai bằng thuốc đang được thực hiện tại Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM như sau:

• Khi có quyết định bỏ thai, chị em đến thăm khám tại trung tâm để được chuyên gia Sản Phụ khoa hỏi thăm bệnh sử, tiền sử, xem xét có bệnh lý chống chỉ định hay không. Chị em được thăm khám tổng thể, thăm khám phụ khoa, siêu âm kiểm tra thai nhi bao nhiêu tuần, có bao nhiêu thai trong buồng tử cung và vị trí của thai.
• Khi có kết quả siêu âm, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phá thai phù hợp. Nếu chị em chọn phá thai bằng thuốc, bác sĩ sẽ tư vấn tỷ lệ thành công, liệu trình thực hiện và các triệu chứng có thể xảy ra khi uống thuốc. Nếu đồng ý thực hiện, chị em sẽ được ký cam kết phá thai tự nguyện.
• Sau khi ký đơn cam kết, chị em được chỉ định làm một vài xét nghiệm cơ bản xem xét có thỏa điều kiện phá thai hay không, nhất là xét nghiệm máu để xem nhóm máu, có phải nhóm máu hiếm không, có bị đông máu hay nguy cơ thiếu máu hay không… Nếu thỏa các điều kiện, chị em sẽ được hướng dẫn uống thuốc phá thai đúng liệu trình.

Chị em sẽ được uống thuốc tại bệnh viện:

• Liều đầu tiên là viên Mifestad hàm lượng 200mg có tác dụng làm cho thai ngưng tiến triển. Chị em được đề nghị theo dõi tại bệnh viện khoảng 30 phút - 1 giờ đồng hồ. Nếu không có dấu hiệu bất thường, chị em sẽ được về nhà và hẹn 2 ngày sau quay trở lại bệnh viện để uống liều tiếp theo.
• Liều tiếp theo là Misoprostol hàm lượng 200mcg có tác dụng gây co thắt tử cung và tống thai ra ngoài. Sau khi uống thuốc theo dõi tại bệnh viện khoảng 30 phút - 1 giờ đồng hồ. Nếu không có dấu hiệu bất thường, chị em sẽ được về nhà.

Theo dõi hiệu quả sau khi uống thuốc phá thai như sau:

• Sau dùng thuốc sẽ ra huyết âm đạo nhiều như khi tới chu kỳ kinh, đó là dấu hiệu phá thai thành công. Chị em hoàn toàn yên tâm bởi khi ra túi thai thì tình trạng ra huyết sẽ thuyên giảm. Cần tái khám để được siêu âm lòng tử cung có sạch hay không, khẳng định kết quả phá thai thành công.

Tác dụng phụ có thể gặp phải sau khi uống thuốc phá thai

Bác sĩ Khánh Quyên cho biết, sau khi phá thai bằng thuốc, nếu chị em bị dị ứng với các thành phần của thuốc có thể gặp tình trạng nổi mề đay, mệt, ngứa… Nếu tình trạng nặng có thể gây khó thở, bị choáng hoặc bị phù.

Trong quá trình sử dụng thuốc có thể gặp phải các tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy hoặc đau đầu, nếu chỉ là triệu chứng thoáng qua thì không cần điều trị. Nếu bị đau bụng, chị em có thể sử dụng thuốc giảm đau Paracetamol nếu không bị dị ứng. Nếu bị ớn lạnh thì nên mặc áo ấm, uống nước ấm để giảm bớt triệu chứng.

Xem thêm: Phương pháp phá thai ngoại khoa là gì?

Khi nào cần đến bệnh viện?

Chị em cần đến đến ngay bệnh viện khi thấy một trong các biểu hiện sau:

• Đau bụng liên tục, dồn dập không đáp ứng với thuốc giảm đau.
• Ra huyết âm đạo quá nhiều, trong 1 giờ ra huyết âm đạo ướt đẫm 2 băng vệ sinh và ra liên tục trong 2 giờ.
• Sốt 38 độ trở lên và kéo dài sau 1 ngày uống viên Misoprostol.
• Không ra huyết trong vòng 24 giờ sau khi uống viên Misoprostol.
• Đặc biệt, tái khám trong vòng 2 tuần để kiểm tra và khẳng định phá thai thành công. Lần tái khám này vô cùng quan trọng, không nên chủ quan bỏ lỡ.

Phá thai bằng thuốc có ảnh hưởng đến việc mang thai và sinh con không?

Uống thuốc phá thai có ảnh hưởng gì không, có ảnh hưởng đến việc mang thai và sinh con trong tương lai không là điều băn khoăn, lo lắng của nhiều chị em. Bác sĩ Khánh Quyên chia sẻ, nếu thực hiện phá thai bằng thuốc đúng cách, thành công và không có bất cứ tổn thương nào khi phá thai, việc mang thai và sinh con trong tương lai là hoàn toàn bình thường, không bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, trong quá trình phá thai nếu cổ tử cung, tử cung bị tổn thương sẽ có thể là nguyên nhân hiếm muộn sau này.

Thời gian phục hồi sau uống thuốc phá thai

Bác sĩ Khánh Quyên cho biết, thời gian sức khỏe hồi phục sau khi phá thai bằng thuốc sẽ tùy thuộc vào cơ địa mỗi người. Thông thường nếu không có biến chứng băng huyết hoặc nhiễm trùng, cơ thể chị em sẽ mất khoảng 1-2 tuần để phục hồi. Nếu có biến chứng, thời gian hồi phục này có thể lâu hơn.

Xem thêm: Phá thai có ảnh hưởng gì không?

Biến chứng nguy hiểm khi phá thai bằng thuốc tại nhà

Việc tự ý sử dụng thuốc phá thai khi chưa được thăm khám và hướng dẫn của chuyên gia y tế có thể gây nhiều hậu quả nguy hiểm đến tính mạng, cũng như sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Ghi nhận những biến chứng nguy hiểm có thể gặp phải khi tự ý phá thai bằng thuốc tại nhà như sau:

• Băng huyết, mất máu, sốt kéo dài, co giật: Thuốc phá thai có tác dụng gây co thắt tử cung để đẩy mô thai ra ngoài, do đó khi uống vào bụng dưới sẽ rất đau và mất nhiều máu. Nếu không được theo dõi và cầm máu kịp thời, chị em có nguy cơ băng huyết, nguy cơ đến tính mạng.
• Nhiễm trùng: Trong trường hợp băng huyết kéo dài nhưng không được can thiệp kịp thời cũng như giữ vệ sinh đúng cách có thể gây nhiễm trùng cao, đe dọa tính mạng, thậm chí gây tử vong.
• Vô sinh ở nữ giới: Đây là biến chứng xuất hiện muộn sau uống thuốc phá thai nhiều lần. Một số trường hợp phải cắt bỏ tử cung hoặc tổn thương ở tử cung sẽ gây ảnh hưởng đến kinh nguyệt và trở thành vô sinh.

Nguy hiểm nhất, việc tự ý uống thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ, nếu chẳng may thai nằm ngoài tử cung, khi thai vỡ có thể gây xuất huyết trong ổ bụng, nguy hiểm đến tính mạng. “Chị em cần đến cơ sở y tế chuyên khoa Sản Phụ để được bác sĩ thăm khám, làm các kiểm tra cần thiết như siêu âm, xét nghiệm máu để xem tuổi thai bao nhiêu, nằm ở vị trí nào”, bác sĩ Khánh Quyên khuyến cáo.

Trung tâm Sản Phụ khoa, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm; trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại; phác đồ thăm khám, chẩn đoán cá thể hóa giúp xác định chính xác tình trạng sức khỏe, độ tuổi thai, tư vấn phác đồ chấm dứt thai kỳ phù hợp, an toàn, không biến chứng, tỷ lệ thành công cao.

Để đặt lịch thăm khám và tư vấn phương pháp phá thai bởi các chuyên gia giỏi tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị em vui lòng liên hệ đến:

Lời khuyên của bác sĩ

• Sau khi phá thai, chị em vẫn vệ sinh cá nhân và tắm rửa như bình thường, không kiêng cữ. Tuy nhiên, không được thụt rửa sâu bên trong âm đạo. Thay băng vệ sinh đều đặn cho đến khi hết ra huyết âm đạo.
• Không kiêng bất cứ thức ăn gì, đặc biệt nên bổ sung nhóm thực phẩm nhiều sắt như thịt nạc, thịt bò, trứng, sữa và các loại rau xanh.
• Chị em có thể quan hệ tình dục lại khi thấy cơ thể hết ra huyết âm đạo, thông thường là 2-4 tuần. Cần đặc biệt lưu ý, quan hệ tình dục trong khoảng thời gian này vẫn có thể mang thai, do đó chị em nên ngừa thai bằng các phương pháp tránh thai như sử dụng bao cao su, uống thuốc tránh thai, cấy que…

Tham khảo: Phá thai bằng thuốc bao lâu thì quan hệ được?

Hy vọng những thông tin bổ ích trên đây sẽ giúp chị em hiểu rõ hơn về phương pháp phá thai bằng thuốc. Khi có ý định chấm dứt thai kỳ, chị em nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, thực hiện và theo dõi chặt chẽ của chuyên gia y tế, không tự ý uống thuốc phá thai tại nhà gây nguy hiểm.