Ắc quy khô đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện tử và phương tiện di chuyển. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, bình ắc quy khô có thể mất đi hiệu suất và khả năng cung cấp năng lượng cho xe. Trong bài viết này, Honda Mỹ Đình sẽ hướng dẫn bạn cách phục hồi bình ắc quy khô đơn giản và cực kỳ hiệu quả để tiết kiệm được chi phí sửa chữa cũng như kéo dài tuổi thọ của ắc quy nhé!
Tổng quan về bình ắc quy khô
Bình ắc quy là thiết bị tích trữ năng lượng để cung cấp cho quá trình khởi động xe cũng như các thiết bị trong xe phục vụ quá trình vận hành. Hiện nay có rất nhiều loại ắc quy có cấu tạo và kiểu dáng khác nhau, trong đó bình ắc quy khô đang được sử dụng phổ biến nhất.
Bình ắc quy khô là gì?
Bình ắc quy khô là dòng ắc quy không dùng điện dịch lỏng, có thiết kế kín và không cần châm nước hay dung dịch định kỳ. Về bản chất chúng không phải khô hoàn toàn bởi bên trong vẫn tồn tại axit H2SO4 có dạng gel. Dòng này sử dụng công nghệ tiên tiến, giảm thiểu việc mất nước và bảo dưỡng, cung cấp sự tiện nghi hơn cho người sử dụng.
Nguyên lý hoạt động của bình ắc quy khô
Nguyên lý hoạt động của bình ắc quy có thể tương đối phức tạp và khó hiểu đối với những người mới. Tuy nhiên, về cơ bản ắc quy có 2 giai đoạn hoạt động bao gồm sạc và xả cụ thể như sau:
Quy trình xả
Khi bình ắc quy đang còn năng lượng và có một thiết bị tiêu thụ được kết nối, lúc này bên trong bình ắc quy sẽ diễn ra một phản ứng hóa học như sau:
- Tại cực dương: 2PbO2 + 2H2SO4 = 2PbSO4 + 2H2O + O2
- Tại cực âm: Pb + H2SO4 = PbSO4 + H2
- Phản ứng tổng quát có thể viết thành: Pb+PbO2+2H2SO4 = 2PbSO4 + 2H2O
Như vậy, quá trình phóng điện trong bình ắc quy sẽ kết thúc khi mà PbO2 ở cực dương và Pb ở cực âm được chuyển hóa hoàn toàn thành PbSO4.
Quy trình sạc
Để có thể sạc bình ắc quy khô, người ta sẽ kết nối bình ắc quy với một bộ sạc có cùng hiệu điện thế. Khi được tác động bởi một dòng điện từ bên ngoài phản ứng hóa học sẽ diễn ra ngược lại so với quá trình xả.
Phương trình hóa học tổng của quá trình đặt điện bình ắc quy như sau: 2PbSO4 + 2H2O = Pb+PbO2+2H2SO4. Quá trình sạc bình ắc quy đã kết thúc khi mà cực dương gồm PbO2, cực âm là Pb.
Ưu điểm của bình ắc quy khô
Hiện nay, bình ắc quy khô đang được sử dụng rộng rãi bởi chúng có nhiều ưu điểm vượt trội so với các thiết bị lưu trữ điện năng khác cụ thể như sau:
- Bình ắc quy khô có cấu tạo kín nên trong quá trình hoạt động không sinh ra khí thải gây khó chịu.
- Ắc quy khô khi để trong khoảng thời gian dài không sợ hết điện.
- Dòng điện nạp cao, sau khi phát sinh năng lượng thường phục hồi nhanh và không làm ảnh hưởng tới hoạt động kích điện.
- Trong quá trình sử dụng không cần bổ sung điện dịch.
- Không cần bảo dưỡng hay châm nước.
- Có độ bền và rất khỏe vì được ứng dụng nhiều công nghệ mới.
- Sạch sẽ, an toàn so với ắc quy nước bởi kim loại xung quanh không bị ăn mòn bởi hơi axit.
Nhược điểm của bình ắc quy khô
- Bình ắc quy khô thường có giá thành đắt hơn ắc quy nước vì được nhập khẩu từ nhiều hãng từ nước ngoài.
- Nếu hết điện sẽ hết đột ngột chứ không hết từ từ như bình ắc quy nước, đòi hỏi chủ xe phải có sự chuẩn bị để thay thế.
Dấu hiệu bất thường của bình ắc quy khô
Bình ắc quy khô đóng vai trò cung cấp năng lượng cho ô tô và các phương tiện khác trong quá trình vận hành. Sau thời gian sử dụng lâu dài, bình ắc quy khô có thể có dấu hiệu xuống cấp, gây ra nhiều bất tiện. Để tránh khỏi những phiền phức trên, bạn cần quan tâm đến một số dấu hiệu sau:
- Ắc quy tự xả: Ắc quy khô đột ngột tự xả khi được sạc đầy và không sử dụng, đây là dấu hiệu dễ nhận thấy mà bạn nên xem xét và xử lý.
- Điện áp và dung lượng ắc quy sụt giảm: Ắc quy tích trữ kém, cung cấp năng lượng bị giảm khiến cho tuổi thọ của ắc quy ngắn lại.
- Bình ắc quy nóng bất thường: Nếu phát hiện dấu hiệu này có thể ắc quy đang có dấu hiệu bị hư hỏng và cần được thay mới.
- Khó khăn trong khởi động: Nếu ô tô của bạn khó khởi động, đây là dấu hiệu bình ắc quy của bạn yếu hoặc có vấn đề.
Nguyên nhân bình ắc quy khô gặp sự cố
Để biết cách phục hồi bình ắc quy khô hiệu quả, chủ xe cần nên nắm được nguyên nhân khiến bình gặp sự cố. Điều này có thể xuất phát từ những lý do như:
- Bình ắc quy ít được sử dụng: Khi ắc quy ít được sử dụng hoặc không sử dụng lâu dài sẽ dẫn đến hiện tượng Sunfat hóa. Điều này ngăn cản ắc quy phân điện tất cả các muối trong chất điện phân và tạo thành kết tủa trắng xám PbSO4. Kết tủa này bám vào bề mặt các điện cực, trong thời gian dài chúng sẽ hạn chế tiếp xúc của các bản cực với chất điện phân. Từ đó giảm hiệu suất hoạt động của ắc quy.
- Tia lửa điện: Tia lửa điện được tạo ra khi các mối nối giữa dây dẫn và điện cực không chặt chẽ. Lâu dần có thể gây cháy nổ hoặc thủng bình ắc quy.
- Sử dụng không đúng nguồn: Nếu chủ xe sử dụng nguồn điện sạc với công suất hay hiệu điện thế lớn hơn quy định khuyến cáo, sẽ dẫn tới nóng bình ắc quy và nghiêm trong hơn là cháy nổ.
Hướng dẫn phục hồi bình ắc quy khô
Dụng cụ cần chuẩn bị để khôi phục bình ắc quy khô
Để có thể thực hiện việc phục hồi bình ắc quy khô, bạn cần chuẩn bị những dụng cụ sau:
- Các loại thiết bị đo dung lượng của dung dịch, máy đo độ tỉ trọng
- Máy nạp bình ắc quy
- Mức volt kế tổng trở thấp (100 Ohm/volt)
- Các loại hoá chất để phục hồi (như nước cất, dung dịch axit loãng sunfuric…)
- Cùng với các thiết bị đo khác (thiết bị dùng để cắt, nâng hạ, ráp, kéo, bơm,…) và các thiết bị để bảo vệ độ an toàn.
Quy trình chung khắc phục bình ắc quy khô
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự cố trên bình ắc quy. Vậy để có thể khắc phục chúng một cách hiệu quả, chúng ta cần phải tìm hiểu đúng nguyên nhân, tình trạng và đưa ra phương pháp xử lý phù hợp. Có những trường hợp bạn có thể tự xử lý, có những trường hợp bạn cần nhờ tới sự hỗ trợ của chuyên gia hoặc người có kinh nghiệm. Các bước để có thể phục hồi bình ắc quy khô như sau:
- Bước 1: Ngắt mọi kết nối tới bình ắc quy
Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường trên bình ắc quy việc đầu tiên bạn cần làm đó là ngắt kết nối khi mọi thiết bị tới bình ắc quy. Sau đó tháo rời bình ắc quy để tiến hành kiểm tra.
- Bước 2: Tìm hiểu rõ nguyên nhân
Trong mọi trường hợp khi bạn phát hiện một sự cố nào đó bạn cần phải tìm hiểu rõ nguyên nhân mà bình ắc quy đang gặp phải. Thông thường chúng ta sẽ sử dụng phương pháp quan sát để phát hiện các dấu hiệu bất thường. Nếu bạn có các dụng cụ đo lường bạn có thể kiểm tra chuyên sâu hơn, từ đó đưa ra nhận định chính xác nhất.
- Bước 3: Tiến hành khắc phục
Khi đã xác định rõ nguyên nhân dẫn đến các vấn đề trên bình ắc quy khô, lúc này bạn có thể tiến hành các bước khắc phục theo tuỳ trường hợp và tình trạng bình ắc quy đang gặp phải. Khi tiến hành khắc phục bình ắc quy khô bạn cần chú ý tới các nguyên tắc về an toàn điện, cháy nổ để tránh các sự cố có thể xảy ra.
- Bước 4: Kiểm thử bình ắc quy khô
Sau khi bạn đã tiến hành khắc phục, bạn cần tiến hành kiểm thử trước khi tái sử dụng bình ắc quy. Việc này giúp bình ắc quy hoạt động ổn định và không làm ảnh hưởng tới thiết bị và phương tiện của bạn.
- Bước 5: Lắp đặt bình ắc quy
Bước cuối cùng bạn cần thực hiện đó là lắp đặt bình ắc quy và tái sử dụng chúng theo đúng mục đích và bạn mong muốn. Thông thường quy trình lắp đặt bình ắc quy sẽ được thực hiện lần lượt và ngược lại so với bước tháo bình ắc quy.
Dưới đây là 3+ cách phục hồi bình ắc quy khô mà Honda ô tô Mỹ Đình khuyến cáo các chủ xe nên biết.
Cách phục hồi bình ắc quy khô hiệu quả
Để đưa ra giải pháp phù hợp trong quá trình hồi phục ắc quy, chúng ta cần tìm hiểu đúng nguyên nhân, tình trạng và đưa ra phương pháp xử lý hiệu quả nhất.
Cách phục hồi bình ắc quy khô bị Sunfat hóa
Bình ắc quy khi bị sunfat hóa dẫn tới xuất hiện các tinh thể PbSO4 bám xung quanh, ảnh hưởng đến khả năng tiếp xúc cực điện với môi trường điện ly. Dưới đây là cách xử lý khi ắc quy khô gặp phải trường hợp này:
- Bước 1: Tháo bình ắc quy ra khỏi thiết bị
Đây là bước đầu tiên bạn cần làm là tháo bình ra khỏi các thiết bị điện. Nếu bạn không tháo bình ắc quy ra khỏi các thiết bị sử dụng điện có thể dẫn tới các nguy cơ cháy nổ tiềm ẩn khi tiến hành xử lý.
- Bước 2: Sạc đầy ắc quy
Tiến hành sạc bình ắc quy trong vòng 12 giờ với dòng điện có cường độ cao. Đến khi hiệu điện thế đạt tới 13.5V thì vừa đủ.
- Bước 3: Xả bình ắc quy
Sau khi sạc đầy ắc quy, việc tiếp theo bạn cần làm là xả toàn bộ điện tích trữ trong bình ắc quy. Bằng cách kết nối với các thiết bị tiêu thụ điện cho đến khi điện áp giảm xuống 9,5V.
- Bước 4: Tiến hành sạc lại bình ắc quy
Sạc lại bình ắc quy khô bằng nguồn chuẩn. Nếu thời gian sạc bình ắc quy bằng so với chi tiêu chuẩn thì quá trình phục hồi bình ắc quy khô thành công.
- Bước 5: Tiếp tục xử lý nếu chưa thành công
Nếu thời gian sạc ắc quy không bằng so với tiêu chuẩn, bạn có thể bắt đầu lại quá trình khôi phục. Nhưng cũng nên lưu ý rằng, bạn không nên sử dụng phương pháp này quá nhiều lần vì chúng có thể làm giảm tuổi thọ cho bình ắc quy.
Cách phục hồi bình ắc quy khô bị cạn nước
Bình ắc quy khô bản chất không phải khô hoàn toàn mà bên trong chúng còn có dung dịch axit dạng gel. Chính vì lý do đó mà ắc quy khô có thể bị cạn nước hoặc khô cạn. Bạn có thể khôi phục trường hợp này bằng những cách dưới đây:
- Bước 1: Kiểm tra bình ắc quy
Tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng bình ắc quy xem có dấu hiệu tình trạng cạn nước hay không. Đảm bảo rằng bình còn nguyên vẹn và không bị rò rỉ, vỡ nứt.
- Bước 2: Rút cạn dung dịch axit cũ
Sử dụng các dụng cụ bảo hộ chuyên nghiệp dùng để rút cạn lượng axit cũ có trong bình.
- Bước 3: Thay thế dung dịch axit mới
Nạp dung dịch axit mới cho bình ắc quy với dung lượng đúng bằng dung lượng ắc quy. Thông thường axit được bán trên thị trường có dung tích bằng đúng lượng cần cho bình ắc quy. Nếu bạn không xác định được lượng axit, hãy xem lại và bổ sung phù hợp.
- Bước 4: Cho bình ắc quy nghỉ ngơi
Để bình ắc quy nghỉ ngơi khoảng 4 tiếng để môi trường điện ly bên trong chất điện phân bên trong ắc quy ổn định và hoạt động tốt hơn.
- Bước 5: Nạp điện phục hồi
Thông thường quá trình nạp điện phục hồi dao động từ 20 đến 24 tiếng. Bạn nên tiến hành phục hồi theo trình tự khuyến cáo từ nhà sản xuất.
- Bước 6: Kiểm tra lại axit trong bình ắc quy
Trong thời gian sạc điện phục hồi, bạn nên kiểm tra và đo lại lượng dung dịch trong bình và châm thêm nước cất.
- Bước 7: Nạp điện và tái sử dụng
Sau khi hoàn thành các bước trên bạn cần tiến hành sạc một lần nữa. Sau đó lắp bình ắc quy lại và sử dụng lại bình thường.
Cách phục hồi bình ắc quy sạc điện không vào
Bình ắc quy sạc điện không vào có nhiều nguyên nhân và cách khắc phục khác nhau. Nhưng chủ yếu việc bình ắc quy sạc không vào đến từ những nguyên nhân như hỏng bình ắc quy, hỏng bộ sạc nguồn, đoản mạch và ngược cực khi sạc. Nguyên nhân và cách phục hồi bình ắc quy sạc điện không vào được thực hiện như sau:
- Phục hồi bộ phận nạp của ắc quy vận hành kém
Nếu bình ắc quy của bạn sạc điện không vào bạn hãy kiểm tra lại bộ sạc nguồn một cách cẩn thận. Hãy chắc chắn rằng chúng hoạt động ổn định. Việc kiểm tra bộ sạc ắc quy được thực hiện bằng nhiều cách. Bạn có thể nhìn đèn báo trên bộ sạc, sử dụng một bình ắc quy khác để test, hoặc sử dụng một bộ sạc khác để sạc bình ắc quy của bạn. Trong trường hợp bạn có đầy đủ dụng cụ và hiểu biết về điện bạn có thể trực tiếp kiểm tra bộ sạc bằng các công cụ hỗ trợ.
Trong trường hợp lỗi sạc điện bình ắc quy không vào là do bộ sạc nguồn, lúc này bạn nên thay thế bộ sạc mới, đúng chủng loại và các thông số kỹ thuật như bộ sạc cũ.
- Bình ắc quy sạc điện không vào do ngược cực
Trong quá trình hỗ trợ khách hàng của mình, chúng tôi nhận thấy tỷ lệ sạc ngược cực xảy ra vô cùng phổ biến. Khi ắc quy bị đấu ngược cực trong quá trình sử dụng hoặc sạc đều mang đến hậu quả là các thiết bị sẽ không thể hoạt động được. Với hiện tượng đấu ngược cực khi sử dụng, bạn chỉ cần thực hiện thử lại các thiết bị là có thể hoạt động bình thường.
Với các việc sạc ngược cực việc phục hồi bình ắc quy sẽ phức tạp hơn khá nhiều. Tùy theo loại bình, thời gian và mức độ ảnh hưởng của hành động này mà khách hàng sẽ có phương án khắc phục riêng. Thông thường để cách phục hồi bình ắc quy trong trường hợp này người ta sẽ sử dụng phương pháp nạp xả nhanh nhiều lần với nước cất.
Câu hỏi thường gặp
Khử sunfat bình ắc quy là gì?
Khử sunfat bình ắc quy là việc thực hiện loại bỏ các tinh thể PbSO4 xuất hiện quá nhiều trên bề mặt của các bản cực bên trong bình ắc quy, bằng cách sạc đầy và liên tục bình ắc quy trong suốt thời gian dài. Việc khử sunfat bình ắc quy là được thực hiện khi PbSO4 xuất hiện quá nhiều và bất thường ngắn cản quá trình điện hóa trong quá trình sạc xả của bình ắc quy, làm suy giảm nghiêm trọng dung lượng và tăng nội trở ắc quy.
Quá trình khử sunfat bình ắc quy được mô phỏng qua công thức hóa học: PbSO4 + H2O = H2SO4 + PbO. Quá trình khử sunfat bình ắc quy cần thực hiện thay thế cả dung dịch axit bên trong ắc quy với một nồng độ phù hợp.
Axit châm bình ắc quy là axit gì?
Axit châm bình ắc quy là dung dịch axit sunfuric (H2SO4) đặc được pha chế dựa trên công thức và tiêu chuẩn riêng mà nhà sản xuất ắc quy đề ra. Chúng thường là dung dịch trong suốt, không màu, không cặn, nồng độ của dung dịch axit sunfuric bên trong mỗi bình ắc quy là không giống nhau. Ngoài axit người ta có thể sử dụng nước cất làm dung dịch châm bình ắc quy, tỷ trọng của nước cất khi thêm vào bình ắc quy của ô tô là từ 1,250g/ml đến 1,270g/ml.
Dung dịch axit châm bình ắc quy là axit H2SO4 và các bản cực của ắc quy được làm chì (Pb), chính vì vậy người ta thường gọi bình ắc quy là b ình ắc quy axit-chì, để phân biệt chúng với các loại bình điện khác.
Bảo quản bình ắc quy khi không sử dụng như thế nào?
Cách bảo quản ắc quy khi không sử dụng cần tuân thủ một số quy tắc như: Vệ sinh sạch sẽ trước khi bảo quản, sạc đầy bình ắc quy và sạc định kỳ, tránh để ắc quy tiếp xúc với nhiệt độ cao, tránh tiếp xúc tia lửa điện, bảo quản ắc quy tại những nơi khô ráo, thoáng mát, đồng thời kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên.
Việc bảo quản bình ắc quy khô, bình ắc quy nước có khác nhau đôi chút. Tuy nhiên, để đảm bảo ắc quy luôn trong trạng thái tốt nhất, tránh bị rò rỉ, chập mạch, bị quá nhiệt, oxi hóa, hay bị kết tủa là điều vô cùng cần thiết. Không nên đấu nối các ắc quy với nhau khi bảo quản, đảm bảo ắc quy được ngắt kết nối hoàn toàn với nguồn điện và thiết bị tiêu thụ trong quá trình cất giữ.
Bài viết trên của Honda Mỹ Đình đã hướng dẫn cho mọi người về cách phục hồi bình ắc quy khô chi tiết và hiệu quả nhất. Hy vọng những thông tin trên sẽ mang lại nhiều kiến thức bổ ích dành cho bạn. Đừng quên theo dõi HONDA MỸ ĐÌNH để cập nhật thêm nhiều thông tin hay và hữu ích khác nhé. Nếu bạn có nhu cầu quan tâm đến các dòng xe ô tô Honda hay dịch vụ bảo dưỡng xe uy tín, chất lượng hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0375 83 79 79 hoặc tới showroom tại 02 Lê Đức Thọ, Cầu Giấy, Hà Nội để được tư vấn và hỗ trợ hoàn toàn miễn phí.
- Website: https://hondaotomydinh.vn/
- Fanpage: Honda Ô tô Hà Nội - Mỹ Đình
- Youtube: Honda Ô tô Hà Nội - Mỹ Đình
- Hotline: 0375 83 79 79
