Ngành Cơ khí là gì? Tổng quan về ngành Cơ khí

Ngành Cơ khí là ngành công nghiệp then chốt, là cơ sở, nền tảng, động lực cho sự phát triển công nghiệp của bất cứ quốc gia nào, đặc biệt với đất nước đang trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá như Việt Nam (Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng). Vậy ngành Cơ khí là gì? Tham khảo ngay bài viết dưới đây của TopCV để có cái nhìn tổng quan về ngành Cơ khí và biết thêm những cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong lĩnh vực này.

Ngành Cơ khí là gì?

Cơ khí là ngành học đào tạo các kiến thức, kỹ năng liên quan đến thiết kế, gia công, chế tạo và cải tiến các sản phẩm cơ khí; khả năng vận hành, lắp ráp, bảo trì các thiết bị và hệ thống cơ khí; giải quyết những vấn đề phát sinh đến máy móc, thiết bị trong quy trình sản xuất.

Ngành Cơ khí học trường nào?

Tại Việt Nam có khá nhiều trường tuyển sinh ngành Cơ khí, trong đó những trường Cao đẳng và Đại học có chất lượng đào tạo tốt với tỷ lệ sinh viên sau tốt nghiệp có việc làm nhanh chóng phải kể tới là:

• Đại Học Bách Khoa - Đại Học Quốc Gia TPHCM
• Đại Học Giao Thông Vận Tải TPHCM
• Đại Học Bách Khoa Hà Nội
• Đại Học Nha Trang
• Đại Học Bách Khoa - Đại Học Đà Nẵng
• Đại Học Giao Thông Vận Tải TPHCM
• Đại học Công Nghệ TPHCM - HUTECH
• Đại Học Giao Thông Vận Tải ( Cơ sở Phía Bắc )
• Đại học Hùng Vương - TPHCM
• Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam
• Đại Học Cần Thơ, v.vv..

>>> Xem thêm: Kỹ sư cơ khí là gì? Cơ hội nghề nghiệp của ngành cơ khí

Học Cơ khí ra làm gì?

Sau khi tốt nghiệp ngành Cơ khí, bạn có thể đảm nhận những công việc như: Kỹ sư thiết kế bản vẽ cơ khí, Kỹ sư cơ khí chế tạo máy, Chuyên viên gia công cơ khí, Giảng viên ngành Cơ khí, Thợ hàn, Kỹ sư bảo trì, sửa chữa , Thợ mài/Thợ phay, Kỹ thuật viên sửa chữa xe máy, ô tô, Nhân viên điện lạnh, v.vv..

Dưới đây là những thông tin cụ thể về từng vị trí công việc:

Kỹ sư thiết kế bản vẽ cơ khí

Kỹ sư thiết kế bản vẽ cơ khí là người trực tiếp thể hiện ý tưởng chế tạo sản phẩm cơ khí thông qua những bản vẽ kỹ thuật chi tiết. Họ có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất, năng lượng, đóng tàu, hàng không, ô tô, v.vv..

Công việc chính của họ bao gồm:

• Nghiên cứu yêu cầu của dự án, phân tích thông số kỹ thuật và đề xuất giải pháp thiết kế phù hợp.
• Thiết kế các bản vẽ chi tiết.
• Phối hợp với bộ phận sản xuất và kỹ thuật để kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của thiết kế.
• Theo dõi và điều chỉnh bản vẽ khi có thay đổi từ khách hàng hoặc quy trình thực tế.
• Lập tài liệu hướng dẫn kỹ thuật và các tiêu chuẩn lắp ráp sản phẩm.

Tìm việc Kỹ sư thiết kế cơ khí

Kỹ sư cơ khí chế tạo máy

Kỹ sư chế tạo máy là người chịu trách nhiệm tạo ra hệ thống máy móc, các loại thiết bị, vật dụng hữu ích để phục vụ đời sống và sản xuất của con người.

Công việc chính của họ bao gồm:

• Đọc và hiểu bản vẽ kỹ thuật từ bộ phận thiết kế.
• Xác định công nghệ chế tạo (gia công cơ khí, hàn, lắp ráp) và vật liệu phù hợp.
• Triển khai sản xuất và gia công
• Theo dõi quá trình chế tạo, đảm bảo các bước thực hiện đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Thực hiện kiểm tra chất lượng sản phẩm cuối cùng bằng các thiết bị đo lường chuyên dụng.
• Phân tích và xử lý lỗi kỹ thuật phát sinh trong quá trình sản xuất.

Tìm việc Kỹ sư chế tạo máy

Chuyên viên gia công cơ khí

Chuyên viên gia công cơ khí là sử dụng máy móc, công nghệ cũng như áp dụng các nguyên lý vật lý để tạo ra các chi tiết, linh kiện cơ khí có độ chính xác cao, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn chất lượng.

Công việc của họ thường bao gồm:

• Tiếp nhận và nghiên cứu kế hoạch, bản vẽ kỹ thuật
• Lên phương án và vận hành thiết bị gia công
• Giám sát toàn bộ quy trình gia công
• Nếu phát hiện vấn đề kỹ thuật hoặc sự cố, báo cáo cho cấp quản lý
• Thực hiện công việc khác theo yêu cầu của cấp trên

Tìm việc Gia công cơ khí

Giảng viên ngành Cơ khí

Bên cạnh các vị trí công việc tại doanh nghiệp, tổ chức, bạn cũng có thể lựa chọn trở thành Giảng viên ngành Cơ khí. Tuy nhiên, để trở thành Giảng viên, bạn cần đáp ứng những điều kiện về bằng cấp, kiến thức và kỹ năng chuyên môn, chẳng hạn như có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ trong lĩnh vực Cơ khí, cùng với khả năng giảng dạy và nghiên cứu.

Giảng viên ngành Cơ khí là người giảng dạy các bộ môn trong lĩnh vực Cơ khí. Tùy vào bộ môn cụ thể và yêu cầu của từng cơ sở đào tạo, nhiệm vụ của giảng viên có thể khác nhau. Tuy nhiên, về cơ bản, công việc của họ bao gồm giảng dạy, nghiên cứu khoa học và hỗ trợ sinh viên phát triển kỹ năng nghề nghiệp.

Thợ mài/Thợ phay

Thợ mài là người thực hiện công việc mài các chi tiết, bộ phận cơ khí để đạt được độ chính xác cao và bề mặt nhẵn mịn. Họ sử dụng các máy mài chuyên dụng để mài các chi tiết bằng kim loại hoặc các vật liệu khác theo yêu cầu kỹ thuật.

Thợ phay là người sử dụng máy phay để gia công các chi tiết cơ khí. Công việc của họ bao gồm cắt gọt, gia công các bề mặt phẳng, rãnh, hoặc các chi tiết phức tạp trên các vật liệu như kim loại, nhựa, v.vv.. nhằm tạo hình sản phẩm đúng theo bản vẽ kỹ thuật.

Tìm việc Thợ mài/Thợ phay

Thợ hàn

Thợ hàn là người thực hiện công việc gắn kết các mảnh kim loại lại với nhau bằng cách sử dụng nhiệt độ cao để nung chảy kim loại.

Công việc chính của Thợ hàn bao gồm:

• Đọc bản thiết kế và bản vẽ và thực hiện các phép đo để lập kế hoạch bố trí và quy trình.
• Xác định thiết bị hoặc phương pháp hàn phù hợp dựa trên yêu cầu.
• Lắp đặt linh kiện để hàn theo đúng thông số kỹ thuật.

Tìm việc Thợ hàn

Kỹ sư bảo trì, sửa chữa

Kỹ sư bảo trì, bảo dưỡng là người chịu trách nhiệm kiểm tra, lên kế hoạch bảo trì và sửa chữa sự cố máy móc, đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định.

Công việc chính của Kỹ sư bảo trì, sửa chữa bao gồm:

• Lên kế hoạch và thực hiện các công tác bảo trì, sửa chữa thiết bị, máy móc.
• Theo dõi và đánh giá tình trạng của máy móc, đề xuất các phương án cải thiện hoặc thay thế.
• Xử lý sự cố máy móc và thiết bị khi chúng bị hư hỏng, đảm bảo hoạt động liên tục.
• Thực hiện bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị theo định kỳ.
• Báo cáo công tác sửa chữa và bảo trì máy móc theo yêu cầu của quản lý.

Tìm việc Bảo trì, sửa chữa

Kỹ thuật viên sửa chữa xe máy, ô tô

Kỹ thuật viên sửa chữa xe máy, ô tô là một trong những nghề đang thu hút sự quan tâm của nhiều sinh viên mới tốt nghiệp ngành Cơ khí. Với vị trí công việc này, bạn có thể sửa chữa ô tô, xe máy tại các cửa hàng sửa chữa, trung tâm dịch vụ bảo trì hoặc các nhà máy sản xuất lớn.

Công việc chính bao gồm:

• Kỹ thuật viên sửa chữa xe máy, ô tô là người kiểm tra, chẩn đoán và sửa chữa các lỗi kỹ thuật của xe máy và ô tô. Công việc chính của họ bao gồm:
• Kiểm tra và chẩn đoán lỗi trên ô tô, xe máy
• Sửa chữa các lỗi kỹ thuật trên ô tô, xe máy.
• Lắp đặt, điều chỉnh và bảo trì các hệ thống như: Động cơ, điều hòa, hộp số, và các bộ phận cơ khí khác theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Thực hiện các công việc bảo dưỡng định kỳ như thay dầu, kiểm tra phanh, và vệ sinh hệ thống xe.

Tìm việc Sửa chữa ô tô

Nhân viên điện lạnh

Nhân viên điện lạnh là người thi công lắp đặt, sửa chữa, bảo dưỡng, bảo trì các thiết bị điện lạnh trong gia đình như: Điều hòa, máy giặt, tủ lạnh, máy lọc nước, tủ đông, tủ đá, tủ mát, tủ kem, bình nóng lạnh, lò vi sóng, v.vv..

Công việc chính của họ bao gồm:

• Thi công các hạng mục công việc liên quan đến điện lạnh.
• Đảm bảo vệ sinh và bảo trì định kỳ các thiết bị như tủ mát, tủ đông, hệ thống điều hòa không khí, v.vv.. theo tiêu chuẩn quy định.
• Thực hiện sửa chữa các trang thiết bị khi gặp sự cố hoặc hư hỏng.
• Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất và an toàn trong vận hành thiết bị.

Tìm việc Nhân viên điện lạnh

Yêu cầu tuyển dụng đối với Nhân viên ngành Cơ khí

Trong thời đại công nghiệp hóa và tự động hóa phát triển mạnh mẽ, ngành Cơ khí đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy hiệu suất sản xuất và tối ưu hóa công nghệ. Điều này không chỉ đặt ra những kỳ vọng lớn đối với đội ngũ nhân sự mà còn khiến các yêu cầu tuyển dụng ngày càng khắt khe hơn. Để trở thành một nhân viên ngành Cơ khí xuất sắc, bạn cần đáp ứng những yêu cầu dưới đây:

Bằng cấp

Trong ngành Cơ khí, bằng cấp là một trong những tiêu chí hàng đầu được các nhà tuyển dụng xem xét khi tuyển dụng nhân sự. Lý do vì đây là công việc đặc thù, ứng viên không chỉ cần có kiến thức chuyên sâu mà còn phải có khả năng áp dụng hiệu quả kiến thức đó vào thực tế. Do đó, nhà tuyển dụng thường ưu tiên những ứng viên có bằng cấp liên quan đến Cơ khí như: Kỹ thuật Cơ khí, Cơ điện tử, Cơ khí Chế tạo máy, v.vv..

Kinh nghiệm làm việc

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp thường yêu cầu ứng viên phải có kinh nghiệm làm việc ở vị trí liên quan đến Kỹ sư cơ khí. Tuy nhiên, vẫn có những doanh nghiệp sẵn sàng tuyển dụng những ứng viên chưa có kinh nghiệm để họ có cơ hội phát triển kỹ năng trong quá trình làm việc thực tế. Vì thế, tinh thần học hỏi, sự chủ động và khả năng học hỏi nhanh chóng cũng là những yếu tố quan trọng giúp bạn chinh phục nhà tuyển dụng, ngay cả khi chưa có nhiều kinh nghiệm.

Tố chất cần có của nhân sự ngành Cơ khí

Bên cạnh bằng cấp và kinh nghiệm làm việc, ứng viên cần có những tố chất sau:

Đam mê máy móc, kỹ thuật

Đam mê máy móc và kỹ thuật là yếu tố quyết định đối với một Kỹ sư ngành Cơ khí, bởi chỉ niềm đam mê mới tạo động lực để họ không ngừng nâng cao chuyên môn. Thực tế, công việc trong lĩnh vực Kỹ thuật luôn cần sự tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo để giải quyết các vấn đề phức tạp, điều này sẽ trở thành thách thức nếu thiếu sự đam mê. Vì thế, niềm đam mê với nghề sẽ giúp bạn vượt qua mọi khó khăn.

Có tư duy logic, tư duy hệ thống

Tư duy logic là yếu tố giúp bạn giải quyết các vấn đề phức tạp bằng cách phân tích từng bước một cách rõ ràng và hợp lý, từ đó đưa ra giải pháp hiệu quả. Còn tư duy hệ thống sẽ giúp bạn nhìn nhận các vấn đề một cách toàn diện. Trong ngành cơ khí, các thiết kế máy móc, hệ thống cơ điện thường có nhiều bộ phận và quá trình liên quan chặt chẽ với nhau. Do đó, khi kết hợp cả hai loại tư duy này, bạn sẽ có khả năng phân tích các tình huống một cách sâu sắc, phát hiện ra những điểm yếu trong hệ thống và đưa ra các giải pháp tối ưu.

Cẩn thận, tỉ mỉ, chú ý đến từng chi tiết

Sự cẩn thận, tỉ mỉ, chú ý đến từng chi tiết trong công việc không chỉ giúp bạn đảm bảo chất lượng sản phẩm, tính ổn định và hiệu quả trong quy trình làm việc. Chỉ một sai sót nhỏ của bạn có thể gây ra những hậu quả không lường trước, như ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm, làm gián đoạn quy trình sản xuất hoặc thậm chí dẫn đến thiệt hại kinh tế của doanh nghiệp. Chính vì vậy, sự cẩn thận và tỉ mỉ không chỉ là yêu cầu công việc mà còn là chìa khóa giúp bạn đảm bảo công việc đạt hiệu quả.

Bắt kịp các công nghệ mới

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, việc số hóa dữ liệu trong doanh nghiệp, cùng với việc ứng dụng các công nghệ và thiết bị thông minh trong dây chuyền sản xuất, đã trở thành yếu tố thiết yếu cho quá trình phát triển. Để hoàn thành công việc hiệu quả, nhân sự trong ngành Cơ khí cần nắm vững và vận hành thành thạo các trang thiết bị hiện đại, cũng như không ngừng học hỏi, bắt kịp những xu hướng công nghệ mới. Việc này sẽ giúp họ đáp ứng nhanh chóng với những thay đổi trong sản xuất và tối ưu hóa quy trình làm việc, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm và hiệu quả công việc.

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Trong quá trình làm việc sẽ không tránh khỏi những tình huống bất ngờ xảy ra. Vì thế, nhân sự ngành Cơ khí cần biết cách phân tích tình huống một cách toàn diện và đưa ra những giải pháp sáng suốt, hiệu quả.

Kỹ năng làm việc nhóm

Để hoàn thành tốt công việc trong ngành Cơ khí, bạn cần phối hợp các bên liên quan. Vì vậy, kỹ năng làm việc nhóm rất quan trọng, giúp bạn làm việc hiệu quả và phối hợp nhịp nhàng với các thành viên khác để đạt được mục tiêu chung của dự án.

Mức lương ngành Cơ khí

Mức lương cho các vị trí công việc trong ngành Cơ khí sẽ có sự khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Kinh nghiệm, vị trí công tác, quy mô doanh nghiệp và trình độ chuyên môn. Theo Báo cáo Thị trường Tuyển dụng 2024 và Nhu cầu Tuyển dụng 2025 của TopCV, mức lương trung bình một Kỹ sư cơ khí (kinh nghiệm 1 - 3 năm) có thể nhận được dao động: 8.400.000 - 16.388.000 VNĐ/tháng. So với các công việc khác, đây là mức lương khá hấp dẫn.

Cơ hội việc làm của ngành Cơ khí

Theo Hiệp hội Cơ khí Việt Nam (VAMI), cả nước có khoảng 3.100 doanh nghiệp ngành cơ khí chế tạo với 53.000 cơ sở sản xuất, chiếm gần 30% tổng số doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo tại Việt Nam. Doanh thu toàn ngành đạt hơn 1,7 triệu tỷ đồng và tạo việc làm cho trên 1,2 triệu lao động.

Tuy nhiên, nguồn nhân lực hiện nay chưa đáp ứng kịp tốc độ phát triển của ngành, đặc biệt trong các lĩnh vực đòi hỏi trình độ kỹ thuật và tư duy đổi mới sáng tạo. Đây không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội lớn dành cho những cá nhân có chuyên môn cao và đam mê máy móc, thiết bị.

Những câu hỏi liên quan đến ngành Cơ khí

Ngành Cơ khí luôn nhận được sự quan tâm lớn nhờ cơ hội nghề nghiệp đa dạng và tiềm năng phát triển cao. Tuy nhiên, để theo đuổi và thành công trong lĩnh vực này, bạn cần hiểu rõ các thông tin quan trọng như yêu cầu đầu vào, nội dung chương trình học và một số thông tin liên quan. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp và câu trả lời chi tiết về ngành Cơ khí mà bạn có thể tham khảo:

Ngành cơ khí gồm những khối nào?

Ngành Cơ khí thuộc nhóm ngành Kỹ thuật và Công nghệ, vì thế ngành Cơ khí sẽ bao gồm những khối A00 (Toán, Vật Lý, Hóa Học) và A01 (Toán, Vật Lý, Tiếng Anh).

Ngành Cơ khí lấy bao nhiêu điểm?

Ngành Cơ khí, ngành Kỹ thuật cơ khí, ngành Kỹ sư cơ khí thường có điểm chuẩn từ 18 đến 25 điểm. Trong đó, ngưỡng điểm mà nhiều trường lựa chọn nhất là 22 điểm. Thực ra mỗi trường sẽ có một mức điểm chuẩn khác nhau, những trường top đầu thường có điểm khá cao, những trường tầm trung sẽ có điểm thấp hơn.

Tùy vào năng lực cá nhân cũng như nguyện vọng của bản thân mà bạn nên cân nhắc chọn trường cho phù hợp. Bên cạnh đó, cũng có những trường lựa chọn phương thức tuyển sinh xét tuyển học bạ THPT. Bạn không cần ứng tuyển theo kết quả kỳ thi THPT quốc gia cũng có thể theo học ngành cơ khí.

Ngành Cơ khí gồm những môn nào?

Sinh viên theo học ngành Cơ khí sẽ được trang bị kiến thức cơ sở về chế tạo cơ, bao gồm thiết kế, gia công, thử nghiệm và vận hành, lắp ráp, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị, hệ thống cơ khí và xử lý các vấn đề liên quan đến máy móc, thiết bị điện tử trong quy trình sản xuất. Chương trình học chú trọng đến việc tích hợp giữa lý thuyết và thực hành, với các phương pháp đọc và vẽ kỹ thuật, công nghệ CAD/CAM/CNC/CAE, giao diện robot, v.vv..

Một số môn học chuyên ngành tiêu biểu bao gồm:

• Kỹ thuật cơ khí
• Cơ khí
• Điện tử kỹ thuật
• Điện
• Cơ khí hóa
• Công nghệ thông tin
• Kỹ thuật xây dựng

Bên cạnh việc học lý thuyết, sinh viên sẽ tham gia các khóa thực tập tại nhà máy, xưởng sản xuất để có cái nhìn thực tế về ngành và ứng dụng kiến thức vào công việc thực tế. Đây cũng là cơ hội để sinh viên trải nghiệm môi trường làm việc thực tế và phát triển kỹ năng nghề nghiệp.

Tìm việc ngành cơ khí uy tín ở đâu?

Hiện nay, cơ hội việc làm của ngành Cơ khí là vô cùng rộng mở. Tuy nhiên,để tìm được công việc uy tín, bạn cần lựa chọn nền tảng tuyển dụng đáng tin cậy. Và TopCV là một lựa chọn mà bạn không thể bỏ qua.

Tại TopCV, hàng nghìn cơ hội việc làm tại các công ty hàng đầu liên tục được cập nhập giúp bạn dễ dàng và nhanh chóng tìm được công việc phù hợp với năng lực, mục tiêu nghề nghiệp của bản thân. Mỗi công việc đều được đăng tải rõ ràng và minh bạch về yêu cầu, quyền lợi cũng như mô tả công việc, đảm bảo cho bạn thông tin đầy đủ trước khi quyết định ứng tuyển.

Ngoài ra, TopCV cung cấp công cụ tạo CV online miễn phí, giúp bạn nhanh chóng tạo ra một bản CV ấn tượng và chuyên nghiệp. Bạn có thể trình bày kinh nghiệm, kỹ năng trong ngành cơ khí một cách rõ ràng nhất để gây ấn tượng với nhà tuyển dụng. Vậy còn chần chờ gì mà không nhanh tay truy cập trang việc làm của TopCV để ứng tuyển ngay vào công việc mơ ước. Truy cập ngay:

Tìm việc ngay

Trên đây là toàn bộ thông tin về ngành Cơ khí mà TopCV muốn chia sẻ đến bạn. Qua đó, hy vọng bạn sẽ có được cái nhìn toàn diện hơn về các cơ hội nghề nghiệp, cũng như những yêu cầu cần thiết để phát triển trong ngành này.

Nguồn ảnh: Tham khảo