Người dân ở nhiều địa phương có câu: "Không ăn lư, hư một đời" để nói về một loài đặc sản nổi tiếng, vô cùng thơm ngon, có nhiều nhất ở Thanh Hóa, đó là con lư.
Con lư còn gọi là con bà chằn, là loài nhuyễn thể không có vỏ cứng ở ngoài
Con lư còn có tên gọi khác là con bà chằn, con xù xì. Đây là một loài nhuyễn thể không có vỏ cứng bọc ở ngoài. Về hình dáng bên ngoài, con lư trông giống như một con rùa nhỏ, phần dưới màu vàng óng còn phần trên màu nâu đất, lớp da xù xì, thường tiết ra chất nhờn bao quanh cơ thể.
Cận cảnh con lư
Ở Thanh Hóa, những nơi có con sông nước lợ đi qua, người ta đều tìm thấy con lư sinh sống, chúng vùi mình trong bùn đất. Anh Huỳnh Anh (một người dân sống ở Nga Sơn, Thanh Hóa) cho biết, quê anh con lư có nhiều nơi nhưng ngon nhất phải kể tới con lư ở bãi Bút sông Đằng bởi nơi đây có phù sa dồi dào.
"Nói đến con lư, chắc hẳn nhiều người sẽ thấy xa lạ nhưng với người dân quê tôi, loài nhuyễn thể này gắn với tuổi thơ và những bữa cơm dân dã từ thời còn nghèo khó. Thời điểm thích hợp nhất để "săn" bà chằn là chiều tối, đặc biệt những hôm trời động mưa, hay sau cơn mưa, chúng thi nhau bò ra ngoài để kiếm thức ăn nên dễ khai thác. Còn ban ngày chúng núp vào bùn đất... để không bị phát hiện", anh Huỳnh Anh nói thêm.
Sau khi bắt lên, con lư có thể sống được trong vòng 2 tuần
Sau khi bắt về, con lư có thể sống được trong vòng 2 tuần. Công đoạn làm sạch con lư cũng khá kỳ công và mất nhiều thời gian bởi chúng vùi sâu dưới lớp bùn lầy. Hơn nữa, chúng tiết ra một lớp chất nhờn để bảo vệ cơ thể nên đầu tiên phải cho lư vào rổ cùng cát và tro bếp, vôi tôi, chà xát cho hết nhớt đến khi nào thân con lư còn lại như màu mỡ gà mới đem rửa qua nước muối, sau đó làm sạch ruột rồi mới mang đi chế biến.
Người dân Thanh Hóa chế biến con lư thành nhiều món đặc sản như hấp chấm mắm gừng, xào chua ngọt, xào sả ớt... "Lư tươi thì hấp chấm mắm là thơm ngon và béo ngậy nhất. Còn lư đã bảo quản tủ đá thì chủ yếu làm các món xào. Giờ đây, nhiều nhà hàng ở Thanh Hóa đưa các món từ con lư vào thực đơn, được nhiều khách du lịch ưa chuộng vì vừa lạ vừa hấp dẫn", anh Huỳnh Anh chia sẻ.
Con lư tươi sống thì hấp chấm mắm gừng là hấp dẫn nhất.
Ngoài Thanh Hóa, một số tỉnh miền Tây cũng có con lư nhưng không nhiều, chúng tập trung ở các khu rừng ngập mặn, bám vào cây đước, vùi mình trong bùn, thậm chí leo lên lá cây. Con lư chưa làm sạch có giá 40.000 đồng/kg, loại đã được làm sạch có giá 160.000 đồng/kg. bãi lác, bãi năn, bãi cói, bãi sú
