Sẽ có nhiều người cho rằng nước bọt khá bẩn và không có lợi ích gì. Tuy nhiên, qua nhiều nghiên cứu đã chứng minh được tác dụng của nước bọt rất tốt cho sức khỏe của con người. Nó có thể giúp cầm máu, tăng khả năng diệt khuẩn phòng bệnh răng miệng, hỗ trợ tiêu hóa tốt , chống lão hóa,….
Vị trí của tuyến nước bọt
Nước bọt (nước miếng, nước dãi) là một hỗn hợp dịch nhầy, màu sắc trong, phần bọt được tiết ra từ tuyến nước bọt trong miệng sẽ có nhiều công dụng khác nhau.
Thành phần enzyme ptyalin của nước bọt có tác dụng tốt cho tiêu hóa. Bên cạnh đó nước bọt còn có chứa muramidase có khả năng diệt khuẩn, phòng ngừa nhiễm trùng ở vùng miệng hiệu quả.
Các tuyến nước bọt thường sản xuất ra với số lượng nước bọt khoảng 150ml cho đến 1300ml/ngày. Nước bọt sẽ bị ảnh hưởng về lượng và độ nhầy do nhiều yếu tố chẳng hạn như cơ học, thần kinh, hóa học, tâm lý.
Vị trí hoạt động của tuyến nước bọt là nằm ở khắp vùng khoang miệng. Các tuyến nước bọt thường đổ vào miệng và trải đều ở mọi nơi trên niêm mạc của miệng. Nó có chức năng rất quan trọng trong giai đoạn đầu của quy trình xử lý thức ăn.
Cấu tạo của tuyến nước bọt
Tuyến nước bọt về mặt cấu tạo nó nằm trong nhóm tuyến ngoại tiết bao gồm ống tuyến và nang tuyến có chức năng chính là sản xuất nước bọt:
1. Nang tuyến nước bọt
Nang tuyến là sự kết hợp chặt chẽ giữa các tế bào chế tiết với nhau hợp thành và đổ vào hệ thống ống tuyến.
Bao gồm 3 loại nang tuyến nước bọt đó là:
- Nang nhầy.
- Nang nước.
- Nang hỗn hợp.
Tùy theo từng loại tế bào chế tiết của nang. Mà mỗi nang tuyến nước bọt sẽ có một các màng đáy bao quanh mỗi hàng tế bào. Phía bên ngoài sẽ là tế bào cơ - biểu mô có chức năng co bóp để di chuyển nước bọt vào ống tuyến.
2. Ống tuyến nước bọt
Nhiều ống tuyến nhỏ sẽ cùng nhau kết hợp lại và hình thành nên ống gian tiểu thùy, ống gian thùy, đến ống chính và đổ vào miệng. Thành ống tuyến lớn sẽ có nhiều điểm tương tự như biểu mô ở tuyến nước bọt và lát tầng không sừng hóa.
Nhờ vào nhiều yếu tố kết hợp lại mới có thể giúp cho các ống tuyến nước bọt hoạt động tốt. Quan trọng nhất đó là nhờ vào cơ xung quanh ống có sự co bóp diễn ra một cách nhịp nhàng với nhau.
Tùy vào từng độ tuổi và nhiều tác nhân thứ phát mà thành phần, số lượng cũng như nồng độ pH của nước bọt sẽ có nhiều sự thay đổi.
Một khi phản xạ thần kinh gặp phải các vấn đề rối loạn sẽ làm mất cân bằng cơ chế tiết nước bọt. Có thể xảy ra tình trạng giảm hoặc tăng tiết nước bọt khiến bệnh nhân gặp nhiều khó chịu.
Những tác dụng của nước bọt
Rất nhiều người có thói quen nhổ nước bọt vì nghĩ ngậm nước bọt khó chịu, nuốt thì sẽ không sạch sẽ. Tuy nhiên, bạn sẽ phải ngạc nhiên trước những tác dụng của nước bọt đối với sức khỏe đấy:
1. Chất bôi trơn quan trọng
Trong nước bọt có chứa nhiều dịch nhầy có vai trò “bôi trơn” thực phẩm, giúp cho quá trình vận chuyển thức ăn đến dạ dày diễn ra nhanh hơn, hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa.
Giữ cho vùng khoang miệng luôn đủ độ ẩm, không bị khô rát, khó chịu. Khi vùng miệng bị khô bạn sẽ hiểu rõ được tầm quan trọng như chất bôi trơn này của nước bọt.
2. Có khả năng cầm máu
SLI có trong nước bọt là một loại protein được đánh giá cao về khả năng tăng nhanh đông máu, ngăn ngừa nhiễm khuẩn và giúp lành thương nhanh chóng. Nếu nhổ răng hay trong miệng có vết thương thì nước bọt sẽ hỗ trợ cầm máu khá tốt.
Ngoài ra, khi bị đứt tay người ta thường hay đưa tay lên miệng để nhờ sự hỗ trợ của nước bọt giúp cầm máu nhanh chóng.
3. Khả năng diệt khuẩn
Thực tế, nước bọt có chứa thành phần kháng khuẩn có thể ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng khoang miệng, giảm nguy cơ viêm lợi, sâu răng như một hàng rào diệt vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng.
Nước bọt sẽ giúp loại bỏ các mảnh vụn thực phẩm còn bám dính lại trên khoang miệng, giúp cho răng sạch sẽ và khô thoáng hơn.Nếu bị khô miệng, ắt hẳn vi khuẩn sẽ dễ dàng làm tổ trong khoang miệng của bạn.
4. Tăng cường hệ miễn dịch tiêu hóa
Trong nước bọt có chứa Enzyme hỗ trợ hệ tiêu hóa tinh bột, cơ thể sẽ dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất này.
5. Chống lão hóa
Qua các nghiên cứu cho thấy trong nước bọt có chứa các Hormone và globulin A đem lại tác dụng kéo dài tuổi thọ và ngăn ngừa sự lão hóa, suy thoái của các tổ chức cơ thể.
Có thể thấy nước bọt rất hữu ích nên không được tùy ý lãng phí nhổ đi.
6. Ức chế các tế bào ung thư
Nước bọt còn có công dụng ức chế các tế bào ung thư. Do đó hãy ăn một cách chậm rãi và nhai kỹ để nước bọt lẫn vào thức ăn giúp đẩy nhanh quá trình phân chia và sinh trưởng của tế bào. Từ đó kéo dài tuổi thọ và giảm sự suy thoái của cơ thể.
Tại sao khi ăn phải nhai kỹ, nuốt chậm?
Khi nhai kỹ thức ăn sẽ được nghiền đủ nhỏ trước khi đưa xuống dạ dày. Nhờ đó góp phần giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động dễ dàng, các dưỡng chất cũng được hấp thụ tốt hơn.
Không chỉ vậy, khi nhai một cách chậm rãi, kỹ lưỡng nước bọt sẽ tiết ra đủ nhiều để thấm đều lên toàn bộ thức ăn giúp dễ nuốt hơn.
Đồng thời thành phần muccus protein của nước bọt còn có tác dụng bôi trơn thức ăn, bảo vệ được niêm mạc dạ dày khỏi các tác nhân gây ung thư.
Bên cạnh đó, nước bọt còn chứa muccus protein được đánh giá cao với khả năng phân giải, hòa tan vi khuẩn, virus cũng như các độc tố có hại khác. Việc nhai kỹ sẽ có thể hạn chế tối đa được một số tác nhân gây ung thư qua đường ăn uống.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, nên ăn chậm nhai kỹ ít nhất 30 giây để nước bọt có thể phát huy tối đa các công dụng hỗ trợ tiêu hóa và phòng chống ung thư.
Ăn chậm, nhai kỹ sẽ giúp não bộ có thể xác định được lượng thức ăn vừa đủ để nạp vào cơ thể, tránh tình trạng ăn quá nhiều so với nhu cầu, tăng cảm giác nhanh no, ít hấp thụ calo. Nhờ đó có thể giúp kiểm soát được cân nặng, giảm nguy cơ tăng cân, béo phì hiệu quả.
Cách phát huy công dụng của nước bọt
Theo cổ nhân, để phát huy tối đa công dụng của nước bọt có thể thực hành theo 1 trong 2 cách sau:
Cách 1: Luyện công sức miệng
Thực hiện phương pháp này, bạn cần mím chặt miệng và răng, dùng hai má và lưỡi làm động tác như súc miệng hằng ngày. Thao tác 36 lần, nước bọt sẽ từ từ tiết ra, chia làm 3 lần và nuốt từ từ.
Để ghi nhớ bài tập này, bạn có thể học thuộc bài ca sau: “Luyện công súc miệng dịch tự sinh, súc ba mươi sáu lượt chớ đừng quên, bước này có thể trừ bệnh thận, huyết mạch lưu thông, thọ niên trường”.
Cách 2: Ngọc dịch dưỡng sinh (Quỳnh dịch dưỡng sinh)
Trước khi đi ngủ bạn cần chải răng, chải lưỡi và dùng chỉ nha khoa loại bỏ mảng bám, vụn thức ăn thật sạch sẽ. Sáng dậy đảo lưỡi lần lượt bên trái và bên phải, mỗi bên ít nhất 10 lần cho ra nước bọt và nuốt dần.
Theo quan điểm của người xưa, thực hiện phương pháp này đều đặn sẽ kéo dài tuổi thọ, làm chậm quá trình lão hóa.
Những điều cần lưu ý
Bạn có biết rằng nước bọt cũng đóng vai trò rất quan trọng hỗ trợ cho quá trình chăm sóc và duy trì sức khỏe răng miệng. Bất cứ vấn đề nào cũng sẽ biểu hiện thông qua nước bọt để cảnh báo như việc khô miệng, hơi thở, nước bọt có mùi hôi.
Để chăm sóc sức khỏe răng miệng tốt nhất, chúng ta hãy lưu ý các vấn đề sau đây:
- Chăm sóc răng miệng khoa học, chải răng đầy đủ trong ngày để phòng ngừa các bệnh lý răng miệng xảy ra.
- Chọn lựa thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất có từ rau củ quả, trái cây tươi.
- Cung cấp đủ lượng nước trong ngày để cơ thể có thể thải độc tốt hơn.
- Thăm khám nha khoa định kỳ 3 - 6 tháng/lần là cách yêu thương bản thân mình, phòng ngừa vôi răng và tầm soát các bệnh viêm nướu, viêm nha chu, sâu răng từ sớm.
Tại TPHCM, bạn có thể đến với Nha khoa Đông Nam để kiểm tra sức khỏe, tình trạng răng miệng của mình, lắng nghe những lời tư vấn Miễn Phí.
Đội ngũ bác sĩ chuyên về răng hàm mặt hơn 15 năm sẽ giúp cho bạn hiểu rõ hơn về răng miệng của mình cũng như loại bỏ được những nguy cơ gây hại cho răng.
Các trang thiết bị hiện đại cùng công nghệ tân tiến được thực hiện trong môi trường vô trùng sẽ không xảy ra tình trạng lây nhiễm chéo.
Như vậy, những tác dụng của nước bọt thật kỳ diệu phải không nào? Mong rằng mọi người đã hiểu rõ về công dụng của nước bọt và phát huy chúng đúng cách, cũng như chủ động chăm sóc sức khỏe răng miệng tốt hơn.
Nếu còn những thắc mắc khác cần được tư vấn, vui lòng liên hệ qua tổng đài 1900 7141 hoặc đến trực tiếp các chi nhánh Nha Khoa Đông Nam gần nhất để được bác sĩ thăm khám và tư vấn Miễn Phí!
Xem thêm kiến thức tổng hợp:
- Răng hàm có thay không?
- Những điều cần biết về keo dán răng giả trong nha khoa
- Nuốt kem đánh răng có sao không?
