Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, Covid khiến 63% người 18-24 tuổi lo âu hoặc trầm cảm, 25% số đó dùng chất kích thích nhiều hơn và khoảng 25% nghĩ đến việc tự tử.
Một khảo sát tại Bệnh viện Hồi sức Covid-19 TP HCM vào năm 2021, ghi nhận 53,3% bệnh nhân Covid điều trị tại đây bị rối loạn lo âu; 20% trầm cảm và 16,7% stress. Đặc biệt, những ca từng thở HFNC (oxy lưu lượng cao), bệnh nhân từng thở oxy qua mặt nạ hoặc thở máy, tỷ lệ trầm cảm và tỷ lệ rối loạn lo âu lên tới 66,7%. Ngoài ra, 67% bệnh nhân Covid-19 mong muốn được tư vấn, điều trị tâm lý trong suốt quá trình điều trị tại bệnh viện và sau khi xuất viện.
Ảnh minh họa: Nằm viện lâu ngày là nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng tâm lý hậu Covid-19
Điều trị Theo khuyến cáo để làm giảm thiểu tác động đến tâm lý trong thời kì mắc Covid và phòng ngừa khủng hoảng hậu Covid, khi người bệnh mắc Covid-19, điều đầu tiên chúng ta cần làm là an ủi, động viên và chia sẽ với người bệnh. Trong trường hợp người bệnh phải cách ly phòng riêng hoặc ở khu cách ly tập trung, người thân nên thường xuyên nhắn tin, gọi điện để hỏi thăm,động viên, an ủi, chia sẽ công việc nhà với bệnh nhân, giúp bệnh nhân không cảm giác một mình trong cuộc chiến với Covid và tránh cảm giác bị xa lánh, kì thị. Nếu người bệnh mắc rối loạn lo âu liên quan đến COVID-19 thì liệu pháp nhận thức - hành vi dưới sự hướng dẫn của chuyên viên tâm lý cho phép bệnh nhân tự mình phát triển các chiến lược để thiết lập lại các mối quan hệ và tăng khả năng chịu đựng của bệnh nhân. Thực hiện liệu pháp này 2 lần một tuần và kết hợp với các bài tập thở sâu sẽ giúp cải thiện các triệu chứng lo âu cũng như các triệu chứng hô hấp sau khi khỏi Covid-19. Trong trường hợp người bệnh có biểu hiệu trầm cảm do Covid-19, bên cạnh sự động viên chia sẽ từ gia đình thì cũng cần sự hỗ trợ của nhân viên y tế, đặc biệt là chuyên viên tâm lý thông qua các liệu pháp tâm lý, các buổi tham vấn tâm lý giúp bệnh nhân vượt qua giai đoạn khó khăn này. Trong một số trường hợp rối loạn lo âu diễn ra nặng nề, ảnh hưởng nhiều đến đời sống của người bệnh thì bác sĩ có thể đề nghị dùng các thuốc chống lo âu trong một thời gian ngắn như thuốc bình thần; thuốc chống trầm cảm; thuốc an thần kinh mới. Các thuốc điều trị cho người bị trầm cảm sau khi hết Covid-19, có thể sử dụng các loại thuốc chống trầm cảm phổ biến. Trong đó nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) là lựa chọn hàng đầu cho nhóm dân số chung, gồm các thuốc như sertraline, paroxetine, fluoxetine... Thông thường, khoảng 66% bệnh nhân trầm cảm cảm thấy cải thiện với SSRI. Khi sử dụng SSRI với những người bị trầm cảm sau Covid-19, tỉ lệ này lên tới 91% sau 4 tuần điều trị. Các bệnh nhân F0 đã khỏi bệnh có các triệu chứng của khủng hoảng tâm lý, rối loạn lo âu, trầm cảm hậu Covid-19 hoặc do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 có thể đến với bệnh viện Tâm thần Bến Tre để được tư vấn, hỗ trợ tâm lý, thăm khám và điều trị.