Tết Đoan ngọ diễn ra vào mùng 5/5 Âm lịch hàng năm, là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng của người Việt. Ngày này còn được biết đến dưới nhiều tên gọi khác như Tết Đoan dương hay Tết diệt sâu bọ. Đây là dịp để các gia đình sum họp, thực hiện các nghi lễ thờ cúng tổ tiên và cầu bình an.
Tết Đoan ngọ năm 2025 rơi vào thứ Bảy ngày 31/5. Theo chuyên gia phong thủy Song Hà cho biết, ở Việt Nam Tết Đoan Ngọ còn được dân gian gọi là Tết giết sâu bọ. Quan niệm dân gian cho rằng trong cơ thể con người có sâu bọ sống ẩn, không diệt trừ thì sẽ gây hại cho cơ thể. Vì thế, chúng ta có thể giết sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả và rượu nếp vào ngày 5/5. Trong ngày này, mọi người thường tiến hành chuẩn bị mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ, thực hiện nghi lễ cúng tâm linh.
Tùy theo từng vùng miền, mâm cúng Tết Đoan ngọ có sự khác biệt nhất định. Ở miền Bắc, mâm cúng Tết Đoan ngọ mang đậm nét đặc trưng của mùa hè với sự xuất hiện của các loại trái cây như vải, mận. Bên cạnh đó, không thể thiếu bánh gio, cơm rựou nếp là những món truyền thống đặc trưng của ngày này.
Ở miền Trung, mâm cúng ngoài hương, hoa, rượu nếp, nước và các loại quả, thì có thịt vịt được coi là món ăn không thể thiếu. Miền Nam lại có những nét độc đáo riêng trong mâm cúng Tết Đoan ngọ là món chè trôi nước và bánh ú bá trạng.
Một phần không thể thiếu trong ngày này chính là văn khấn Tết Đoan Ngọ, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên. Các gia đình có thể tham khảo văn khấn tết Đoan ngọ theo sách Văn khấn toàn tập để thực hiện đúng nghi lễ cúng.
Ngoài ra cũng có bài Văn khấn Tết Đoan ngọ ở trong nhà và ngoài trời, gia chủ có thể tham khảo để thực hiện nghi lễ chuẩn xác.
Tham khảo văn khấn Tết Đoan Ngọ chi tiết và đầy đủ (Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa thông tin):
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ Tỷ).
Tín chủ chúng con là:…………
Ngụ tại:…………………………..
Hôm nay là ngày Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ hàng..., cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
